f5 f4 f3 f2 f1 f5 f4 f3 f2 f1
Arktyka

Obszar kulturowy Arktyki, ojczyzna wyłącznie Eskimosów (teraz zwykle zwanych Inuitami) i Aleutów zajmuje połać 5000 mil od Syberii do Grenlandii, włączając większość wysp i obszary przybrzeżne Alaski, Kanady wraz z Labradorem i Grenlandię. Ziemia ta jest prawie bezdrzewna i ograniczona przez tundrę na południu. Jest to region, gdzie klimat jest tak zimny, a wybrzeża chłostane burzami o takiej wielkości, że wydaje się on znajdować poza granicami obszarów, na których ludzkie istoty mogą przetrwać, a co dopiero rozwijać się pomyślnie.

Przodkowie Eskimosów wydają się być ostatnią większą grupą ludzi, która napłynęła z Syberii przez cieśninę Beringa, prawdopodobnie pomiędzy 5000 – 6000 p.n.e., a Aleuci prawdopodobnie oddzielili się od reszty stosunkowo wcześnie. Te ludy protoeskimoskie prawdopodobnie osiągnęły współczesną Grenlandię około 2000 roku p.n.e.; archeolodzy odkryli pozostałości osadnictwa, które nazwali “Kulturą Dorset”. Dalej na zachód wzdłuż wybrzeża morza Beuforta odnaleziono pozostałości innej wczesnej kultury, którą określono mianem Thule. Uważa się, że ludy Thule lub ich potomkowie nagle przemieścili się na wschód około 800 roku; osiedlili się wzdłuż wolnych od lodu brzegów Grenlandii i wchłonęli ludy Dorset. Mniej więcej w tym samym okresie opuścili większość najdalej na północ wysuniętych wysp Arktyki, prawdopodobnie z powodu zmian klimatycznych.

Eskimosi opierali swą egzystencję głównie na morzu, gdzie łańcuch żywieniowy zapewniała duża populacja fok, wielorybów i morsów. Latem, kiedy zwykle jednostajny krajobraz szybko ogarniało ciepło oraz wybujałość flory i fauny, udając się w głąb lądu zamieniali się w łowców karibu, powracając na wybrzeże jesienią i zimą, aby łowić ryby i polować na ssaki morskie przez przeręble lub głębokie szczeliny w lodzie. Żywili się głównie tłuszczem i spożywanym w większości na surowo mięsem, które dostarczało im witaminy C potrzebnej dla zdrowia. Ich narzędzia, oszczepy, harpuny, sanie, szkielety kajaków, a nawet łuki często musiały być składane w złożone konstrukcje z dryfującego drewna i rogu, dlatego że mieli ograniczony dostęp do drzew (chociaż na Alasce popularne były drewniane maski, które przypominały te z kultury Wybrzeża Północno – Zachodniego, a spotykano również inne wymiany kulturowe z Subarktycznymi Atapaskami).

Plemionami, które najbardziej różniły się od naszych wyobrażeń o typowych Eskimosach były Chugachigmiut lub Chugach znad cieśniny Księcia Wiiliama na Alasce i Kaniagmiut z wyspy Kodiak. W obydwu mumifikowano szlachetnie urodzonych, budowano domy z drewnianych płytek, które przypominały domy Tlingitów i rozwinięto techniki polowania na wieloryby bardzo podobne do stosowanych przez Nootka daleko na południu. Budownictwo Eskimosów było zróżnicowane poczynając od igloo z bloków lodowych wśród niektórych Eskimosów kanadyjskich po półziemianki z darni, drewna i kości wieloryba w zimowych osadach, a latem szałasy kryte skórami fok i karibu.

Byli oni i wciąż są wyśmienitymi nawigatorami na morzu i lodzie, podróżującymi w kajakach lub saniach ciągniętych przez psy. Ich świat roił się od ponadnaturalnych stworzeń, zwykle interpretowanych przez szamanów. Eskimosi praktykowali dzieciobójstwo i pozostawiali starych ludzi na samotną śmierć w bardzo ciężkich czasach, ale przesadność tych historii przysłania ich unikalną zdolność przetrwania w tym ostrym, zimnym i mrocznym środowisku. Poza rodziną, nie spotykano organizacji społecznej.

W tym względzie różnili się od nich Aleuci, którzy posiadali warstwową strukturę społeczną składającą się z wodzów, zwykłych ludzi i niewolników. W połowie XVIII wieku Aleuci spotkali się z wpływami europejskimi, kiedy rosyjscy badacze osiedlili się na ich wyspach i rozpoczęli handel futrami wydr morskich, w którym uczestniczyli; nastąpiło również nawrócenie na religię Rosyjskiego Kościoła Ortodoksyjnego. Byli oni wytwórcami wyśmienitej odzieży wodoodpornej, oraz podobnie jak Eskimosi przewyższali innych w koszykarstwie. Oni również używali dwuosobowych kajaków lub bajdarek.

Niezależnie od Aleutów, Eskimosi dzielili się na dwie grupy językowe: pierwsza składała się z syberyjskich Jupików, Eskimosów Pacyfiku (Chugachigmiut) i Eskimosów Alaskańskich (Kuskwogmiut itp.); na drugą składały się wszystkie pozostałe plemiona wschodu. Eskimosi Syberyjscy mogą być przesiedleńcami z Alaski lub pozostałością pierwotnych ludów, od których pochodzą wszyscy Eskimosi, lub mieszanką obydwu tych grup. Grenlandzcy Eskimosi długo współegzystowali najpierw z Normanami, a później z Duńczykami. Wpływy europejskie nadeszły później do plemion Eskimosów Kanadyjskich, ale już na początku XX wieku w powszechnym użyciu były namioty z tkaniny, wytwarzane przez białych łodzie na wieloryby, broń palna i maszyny do szycia, tak jak forma alfabetu zgłoskowego podobna do systemu Kri, wprowadzona przez misjonarzy.

Trudno jest oszacować wielkość ich populacji przed wprowadzeniem chorób białych – prawdopodobnie 60 000, a przed 1900 rokiem ilość ta spadła o połowę; ale ostatnie szacunki, włączające Grenlandię, wskazały odzyskanie liczebności, a nawet zwiększenie w stosunku do populacji pierwotnej.

W tym miejscu chcielibyśmy podzielić się z Wami wiedzą naszą oraz naszych przyjaciół. Będą to artykuły dotyczące historii, geografii, antropologi, etnografii i innych nauk, które starają się opisać Indian i ich kulturę.
Przedstawiamy eksponowaną w naszej Wiosce kolekcję przedmiotów, które są replikami strojów i przedmiotów użytkowych wykorzystywanych przez Indian Ameryki Północnej oraz oryginalne stroje i instrumenty z tego terenu.
Miejsce prowadzenia działalności - Wioska Indiańska w Łopuchówku:
Łopuchówko 1
62-095 Murowana Goślina

Siedziba firmy:
Chrustowo 18
64-850 Ujście

tel. 605-355-729 lub 502-449-792
adres e-mail: biuro@kokopelli.pl
Wioska indiańska | Festyny | SACHA RUNA | Galeria | Linki | Kontakt
Agencja Interaktywna Sun Group